Nhiều phát ngôn "gây sốc" về Biển Đông của Tổng thống Rodrigo Duterte cho thấy chính sách "xa Mỹ, thân Trung" của ông Duterte ngày càng rõ ràng, "thỏa thuận ngầm" giữa Trung Quốc và Philippines lộ rõ.

Các nhà phân tích nhận định nếu Trung Quốc thực hiện ý định trên sẽ đe doạ đến lòng tin mà Trung Quốc vừa thiết lập với tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sau một thời kỳ sóng gió từ năm 2012 đến giữa năm 2016.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc, như thường lệ, phủ nhận chuyện đang chuẩn bị xây một trạm quan trắc môi trường biển tại bãi cạn Scarborough chiếm của Philippines từ năm 2012.

Quan chức Philippines cho biết nước này sẽ phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc xây dựng ở Scarborough.

Chuyên gia Gordon G. Chang nhận định, tham vọng lãnh thổ của Bắc Kinh càng lúc càng tăng lên và Mỹ khó tránh một cuộc đối đầu với Trung Quốc. Tạp chí Mỹ Forbes kết luận, Trung Quốc sẽ phải bị chặn lại ở nơi nào đó. Nơi đó chính là Scarborough và bây giờ là lúc phải hành động.

Thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio cảnh báo Trung Quốc có thể áp đặt Vùng nhận dạng phòng không và kiểm soát toàn bộ Biển Đông nếu Manila không ngăn chặn Trung Quốc xây trạm radar ở bãi cạn tranh chấp Scarborough.